(Klaas ten Holt) Eileen Wayback Ze schitterde in de roemruchtige Gaydating shows van Hellun Zelluf als Carla de Boer, Rodekruis- verpleegster uit de Pijp. Ook met andere personages weet ze het publiek te boeien. Met ‘Engel’ schuwt ze het androgyne niet en als Eileen Wayback hangt ze heerlijk de diva uit. Acteren zit in haar bloed. Sinds 1996 maakt ze deel uit van Travestiecabaret. Op 9 december 2019 is Klaas overleden. Zie hier een In Memoriam filmpje met enkele van haar beste optredens.
“IN DE LEEUWENKOOI VAN HET RUSSISCH STAATSCIRCUS’
Jeroen Molenaar | Gay & Night | september 2001
Ze is een vakvrouw met veel verschillende gedaantes: van de bitchy Pia Platina tot en met de sexy mannenverslindster Eileen Wayback. En soms speelt ze opeens een verwaarloosde zwerfster! Maar de meeste mensen kennen dit theaterdier als de ‘menslievende’ wijkverpleegster Carla de Boer of als lid van de bekende Amsterdamse travestiegroep Chicks With Dicks. Een intiem gesprek met deze ietwat schizofrene trava-artieste. g.
Je hebt de Toneelschool in Maastricht gedaan en je hoofdberoep is dus acteur. Waarom vind je het leuk om naast het serieuzere werk ook aan travestie te doen?
Ik vind het fijn om te zingen en kan veel kwijt in deze rollen. In het begin voelde ik me op hoge hakken vrijer dan wanneer ik een serieuze mannenrol moest spelen. In travestie heb je toch een soort vermomming om je achter te verschuilen. Maar een aantal jaren geleden is dat gevoel helemaal omgeslagen. Ik had opeens geen zin meer om de hele avond alleen maar gekkigheid te maken. Ik wilde ook wat drama in mijn trava-optredens aanbrengen. Toen kwam Coco Coquette met het nummer ‘La Mama’ aanzetten en ben ik daarmee aan de slag gegaan. Gelukkig bleek dat goed te werken, want het was toch wel even eng om opeens zo’n omslag te maken in de verder hilarische show.
Kan een trava eigenlijk wel serieuze liedjes zingen?
Het verwachtingspatroon van het publiek is vaak lachen en luchtig. Daar ben ik het ook helemaal mee eens, maar een stukje drama moet ook kunnen. Omdat ik ‘La Mamma’ nogal androgeen – in smoking zonder pruik, maar met make-up – zing, kom ik heel dicht bij mezelf. Met die androgene persoon heb ik zelfs een eigen theaterprogramma gedaan met serieuze luisterliedjes van onder meer Adèle Bloemendaal en Jenny Arean. Dat androgene personage heet Engel en met hem/haar wil ik verder. Maar daarnaast vind ik het heerlijk om als Eileen Wayback bij de Chicks With Dicks te blijven spelen.
Wanneer trok je voor het eerst een jurk aan?
Eigenlijk al op de lagere school. Ik heb toen een toneelstuk geschreven met een vrouwenrol voor mezelf: een stijve tante die de lakens uitdeelde. Maar mijn eerste echte ‘dame’ was eigenlijk verpleegster Carla de Boer. Zij is ontstaan op de feesten en partijen die ik later organiseerde. Samen met een vriend moesten we een act verzinnen, toen ik me bedacht dat er toevallig nog twee verpleegstersuniformpjes in de kast lagen. Ik koop namelijk alles waarvan ik denk dat ik er ooit iets mee zal kunnen doen. En toen was daar opeens Carla de Boer. Met haar ben ik in het Hellun Zelluf-kringetje terechtgekomen.
Vertel eens…
Iedereen rond Hellun begon in die tijd plotseling op te treden: een soort sneeuwbaleffect. Het bruiste aan alle kanten: de Gay Dating Show werd uitgezonden op het Amsterdamse Salto tv en al snel kreeg Hellun landelijke bekendheid. Ze had op een gegeven moment zelfs een vaste plek bij RUR van Jan Lenferink en onze theatershow werd geschreven door niemand minder dan Ton Vorstenbosch ( toneelschrijver en partner van de inmiddels overleden Guus Vleugel)! Er waren ook serieuze gesprekken gaande om de Gay Dating Show op landelijke televisie te brengen, maar toen overleed Hellun vrij plotseling.
En je hebt toch ook in de scene van Dolly Bellefleur rondgelopen?
Ja, ik werd door Ruud Douma, alias Dolly Bellefleur, gevraagd om te komen optreden in haar Anthonytheater. Het was ook daar één groot feest: na onze optredens gingen we vaak nog uit in onze kostuums. Tilly Trekhaak speelde dan op straat accordeon en wij hingen een beetje dellerig in de etalage van de Casa Maria. Travestie was ook nog veel meer underground. De mensen stonden echt in de rij voor het Anthonytheater.
Leeft Carla de Boer eigenlijk nog?
Nou, ze komt niet meer zo vaak tevoorschijn. Ze is een beetje in retraite.
Kun je haar omschrijven voor de allerjongste lezertjes?
Carla is een truttige wijkverpleegster die op haar brommertje door de wijk heentuft. Eigenlijk is ze dat werk gaan doen om toch een beetje aandacht te krijgen. Haar liedje ‘Ik hou van mensen’ gaat erover dat ze dol is op zieke mensen, maar eigenlijk een man wil. Mannen laten haar echter allemaal in de steek zodra ze weer beter zijn.(lacht)
En Eileen Wayback?
Zij is geboren bij de Chicks with Dicks. Hoewel ik veel van Carla hou, had ik behoefte aan een heel ander type. Ik wilde er ook wel eens mooi uitzien in plaats van die truttige zuster met die rare pony. Van een bekende kledingontwerper had ik een lakleren pakje met een soort krokodillenstaart gezien. Dus ging ik naar haar atelier, maar de prijs van het bewuste pakje bleek iets boven mijn budget te liggen. Dus heb ik het gewoon na laten maken! (lacht). En een pruik met lange, rode krullen maakten het af: dit was Eileen! Eileen Wayback betekent eigenlijk ‘I lean way back’: een beetje ‘lellebellerig’ naar achteren leunen.’
Wat is Eileen’s karakter?
‘Ze is een mannenverslindster die het heerlijk vindt om te verleiden.
Je bent wel een beetje ‘schizofreen’, want in de shows met de Chicks kom je soms ook opeens op het toneel als zwerfster..
Het is juist spannend om totaal iemand anders te worden! Misschien komt dat wel door mijn toneelachtergrond. Als ik zo’n vrouwtje door de Leidsestraat zie scharrelen, vraag ik me toch af wat er in zo’n mens omgaat. Aan de andere kant is dat misschien wel eens verwarrend voor het publiek. Ik ben niet zo herkenbaar, want ik besta uit Carla, Eileen, Dolores en de zwerfster. Maar voor de meeste mensen ben ik nog steeds Carla de Boer.
En dan duik je ook nog wel eens op als Pia Platina?
Pia is een krengerig, egoïstisch type die het wel prettig vindt om de lakens uit te delen. Ze komt uit de Chicks With Dicks-musical Zeevrouw. Erg leuk om te spelen.
Word je door je travestie-achtergrond ook wel eens gevraagd voor vrouwenrollen bij het serieuze toneel?
Ja, ik heb vorige zomer met de productie ‘Sunlight café’ op het Terschellingse Oeral Festival gestaan. Ik speelde daar een man die zijn coming out beleeft als travestiet.
Wat is je meest indrukwekkende podiumervaring?
Op de begrafenis van Hellun Zelluf-opvolger Marco de Koning, alias Coby Genezijde, heb ik tijdens de kerkdienst op het altaar in een soort feeënpak staan zingen: ‘A dream is a wish your heart makes’. Het was net alsof ik de lucht in ging! Moeilijk uit te leggen, maar een héél bijzondere ervaring..
En de meest gekke belevenis?
Tijdens de Gay Games heb ik een lied gezongen bij het Russisch Staatscircus van Moskou: in de leeuwenkooi! Een opwindende gebeurtenis!
Ben je (nog steeds) zenuwachtig voor een optreden?
Ja, mijn onzekerheid speelt me soms wel parten. Dan denk ik: ‘Ik kan dit helemaal niet!’ Zeker van optredens in het land word ik niet gelukkig. Dan kom je op zo’n partyboerderij en moet je boel gaan vermaken. Geef mij maar het theater..